احتمال بیمار شدن دوست پشمالوی خانواده کافی است که نگران‌کننده باشد، و تشخیص سرطان می‌تواند اضطراب را بیشتر کند. همانند انسان‌ها، تشخیص زودهنگام علائم و مراجعه سریع به دامپزشک برای درمان حیاتی است. سرطان در حیوانات خانگی یکی از بیماری‌های شایع، اما قابل کنترل است، به‌ویژه اگر صاحب حیوان بتواند علائم اولیه را شناسایی کرده و در سریع‌ترین زمان اقدام کند.

بر اساس آمارهای جهانی، حدود یک‌سوم سگ‌ها و یک‌چهارم گربه‌ها در طول زندگی خود ممکن است به نوعی از سرطان مبتلا شوند. اما نکته مهم این است که بسیاری از انواع سرطان در صورت شناسایی به‌موقع، قابل درمان یا کنترل هستند. به همین دلیل آگاهی از علائم هشداردهنده برای صاحبان حیوانات خانگی اهمیت زیادی دارد.

در این مقاله از پتورا، به بررسی دقیق ۷ علامت هشداردهنده سرطان در حیوانات خانگی می‌پردازیم تا بتوانید با دقت بیشتری رفتار و وضعیت فیزیکی پت خود را زیر نظر بگیرید.

۱. تورم غدد لنفاوی

غدد لنفاوی بخش مهمی از سیستم ایمنی بدن حیوانات هستند که به مبارزه با عفونت‌ها و بیماری‌ها کمک می‌کنند. این غدد در سراسر بدن وجود دارند اما در نواحی خاصی مانند پشت دهان، زیر فک، پشت زانو و جلوی شانه بیشتر قابل لمس هستند.

نشانه‌ها:

• تورم غدد بدون دلیل مشخص (مثل عفونت یا زخم)
• تغییر اندازه در مدت کوتاه
• حساسیت یا درد هنگام لمس

در بسیاری از موارد، تورم غدد لنفاوی ممکن است نشانه‌ای از لنفوم باشد؛ یکی از شایع‌ترین انواع سرطان در حیوانات خانگی، به‌ویژه در سگ‌ها.
دامپزشک معمولاً برای تشخیص دقیق از سیتولوژی (نمونه‌برداری با سوزن ظریف) یا بیوپسی استفاده می‌کند تا نوع سلول‌های موجود در بافت بررسی شود.

نکته تخصصی:

همه تورم‌ها نشانه سرطان نیستند. گاهی عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی نیز می‌توانند باعث التهاب غدد شوند. اما تفاوت مهم در پایداری تورم است؛ اگر بیش از دو هفته ادامه یابد، باید به دامپزشک مراجعه کرد.

۲. توده‌ها یا برآمدگی‌ها

وجود توده روی یا زیر پوست حیوان یکی از علائم شایع و نگران‌کننده است. این توده‌ها ممکن است سفت یا نرم، متحرک یا ثابت باشند و معمولاً بدون درد ظاهر می‌شوند. دامپزشکان به این موارد اصطلاحاً تومور یا رشد غیرطبیعی بافتی می‌گویند.

نکته مهم این است که حتی توده‌های ظاهراً بی‌خطر باید بررسی شوند، زیرا تنها آزمایش پاتولوژی می‌تواند تشخیص نهایی را مشخص کند.

اگر حیوان شما در نواحی زیر پوست، به‌ویژه در سینه، پاها، یا اطراف دهان توده‌ای دارد، نباید منتظر بمانید تا بزرگ‌تر شود. مراجعه زودهنگام به دامپزشک می‌تواند از پیشرفت سرطان جلوگیری کند.

برای اطلاعات بیشتر درباره چکاپ‌های پیشگیرانه، می‌توانید به مقاله مرتبط معاینه کامل دامپزشکی حیوانات خانگی در پتورا مراجعه کنید.

۳. زخم‌ها یا ضایعات پوستی

زخم‌های باز یا ضایعات پوستی که در مدت طولانی بهبود نمی‌یابند، از دیگر علائم هشداردهنده سرطان هستند. در برخی موارد، این زخم‌ها در اثر عفونت یا واکنش آلرژیک ایجاد می‌شوند، اما در صورت ماندگاری یا تغییر شکل، باید بررسی دقیق‌تری صورت گیرد.

دلایل احتمالی زخم ماندگار:

• قرار گرفتن مداوم در معرض آفتاب (در حیوانات سفید یا کم‌مو)
• عفونت‌های قارچی یا باکتریایی مزمن
• تومورهای پوستی از نوع سلول سنگفرشی یا ملانوم

در زمان مراجعه به دامپزشک، لازم است تاریخچه فعالیت حیوان، رژیم غذایی و محل‌هایی که اخیراً حضور داشته به دقت ذکر شود، زیرا گاهی عوامل محیطی مانند تماس با مواد شیمیایی یا حشرات خاص می‌توانند در ایجاد زخم نقش داشته باشند.

پتورا توصیه می‌کند زخم‌های پوستی را با دقت روزانه بررسی کنید، به‌خصوص اگر حیوان در فضای باز زندگی می‌کند. نظافت مداوم و بررسی پوست در نواحی کم‌مو مانند شکم و گوش اهمیت زیادی دارد.

۴. کاهش یا تغییر اشتها

تغییر در الگوی تغذیه حیوان یکی از نشانه‌های مهم مشکلات داخلی از جمله سرطان است. کاهش اشتها معمولاً اولین نشانه است، اما در برخی از انواع سرطان، برعکس، حیوان اشتهای بیش از حد پیدا می‌کند.

توضیح علمی:

برخی از سلول‌های سرطانی متابولیسم بالایی دارند و انرژی زیادی از بدن مصرف می‌کنند. در نتیجه حیوان با وجود غذا خوردن زیاد، دچار کاهش وزن تدریجی می‌شود.

علائم مرتبط:

• نخوردن غذای مورد علاقه
• کاهش ناگهانی وزن در عرض چند هفته
• تغییر در رفتار هنگام خوردن (مثلاً بیرون انداختن غذا از دهان یا بی‌میلی به بلع)

در چنین شرایطی دامپزشک ممکن است آزمایش خون، سونوگرافی یا رادیوگرافی تجویز کند تا وضعیت اندام‌های داخلی مثل کبد، معده و کلیه بررسی شود.

۵. رفتار کم‌تحرک یا بی‌حال

یکی از اولین نشانه‌های مشکلات درونی، کاهش فعالیت یا بی‌حالی غیرعادی در حیوان خانگی است. هرچند حیوانات گاهی ممکن است به دلایل طبیعی مثل تغییر فصل یا خستگی کم‌تحرک شوند، اما وقتی این وضعیت تداوم پیدا می‌کند، می‌تواند نشانه‌ای از بیماری جدی از جمله سرطان باشد.

رفتارهایی که باید زیر نظر گرفته شوند:

• کاهش علاقه به بازی‌های مورد علاقه
• نداشتن واکنش به صدا یا حرکت در محیط
• خواب بیش از حد در ساعات غیرمعمول
• خودداری از برقراری تماس با صاحب خود یا سایر حیوانات

به گفته‌ی متخصصان پتورا، کاهش ناگهانی انرژی در حیوان می‌تواند ناشی از کم‌خونی مرتبط با سرطان‌های خونی، ضعف سیستم ایمنی یا درگیری اندام‌های داخلی باشد.

برای بررسی علت دقیق، دامپزشک معمولاً آزمایش‌های زیر را انجام می‌دهد:

برای مطالعه بیشتر درباره انواع آزمایش‌های تشخیصی حیوانات می‌توانید مقاله‌ی آزمایش‌های دوره‌ای حیوانات خانگی را در وب‌سایت پتورا بخوانید.

بی‌حالی مداوم، حتی بدون وجود علائم دیگر، نباید نادیده گرفته شود. در برخی حیوانات، مخصوصاً گربه‌ها، درد یا ناراحتی داخلی بدون هیچ نشانه آشکاری بروز می‌کند و تنها تغییر رفتار می‌تواند هشدار اولیه باشد.

۶. تغییر در دفع ادرار یا مدفوع

یکی از بخش‌های مهم در بررسی سلامت حیوانات خانگی، الگوی دفع است. هر تغییری در تعداد دفعات، بافت یا رنگ مدفوع و ادرار می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های گوارشی یا کلیوی باشد؛ اما در بسیاری از موارد، این تغییرات ممکن است به تومورهای داخلی مربوط باشند.

علائم هشداردهنده:

• اسهال مداوم یا مدفوع بیش از حد سفت
• زور زدن یا سختی در دفع
• وجود خون در ادرار یا مدفوع
• ادرار تیره یا بدبو

به‌ویژه در سگ‌ها، مشاهده مدفوع سیاه و قیری می‌تواند نشانه‌ی خون‌ریزی داخلی ناشی از زخم یا تومور باشد. در گربه‌ها، تومورهای روده بزرگ یا مثانه باعث تغییر در عادات دفع می‌شوند و گاهی حیوان به محل دفع خود علاقه‌ای نشان نمی‌دهد یا مدام مکانش را تغییر می‌دهد.

در پتورا، توصیه می‌شود صاحبان حیوانات خانگی حداقل هفته‌ای یک‌بار به بررسی ظاهری مدفوع و ادرار پت خود بپردازند. این بررسی ساده می‌تواند در شناسایی زودهنگام بسیاری از بیماری‌ها از جمله سرطان حیوانات مؤثر باشد.

همچنین در پتورا، امکان رزرو آنلاین مشاوره دامپزشکی فراهم است تا در صورت مشاهده هر تغییر نگران‌کننده، بتوانید به‌صورت فوری با دامپزشک در ارتباط باشید و از تشخیص زودهنگام اطمینان حاصل کنید.

۷. خونریزی یا ترشحات غیرطبیعی

وجود ترشح، بوی بد یا خونریزی از هر نقطه بدن حیوان نشانه‌ای است که نباید نادیده گرفته شود. خونریزی یا ترشح غیرعادی در دهان، بینی، گوش، چشم یا اندام تناسلی، می‌تواند به بیماری‌های ساده یا سرطان‌های موضعی مرتبط باشد.

نمونه‌های رایج:

• خونریزی بینی در سگ‌های مسن که ممکن است نشانه‌ی تومور سینوسی باشد.
• ترشحات چرکی یا بدبو از گوش که می‌تواند در نتیجه‌ی سرطان غده‌های گوش باشد.
• زخم یا برآمدگی در داخل دهان که در طول چند هفته بزرگ می‌شود.

سرطان‌های ناحیه دهان و بینی اغلب با بوهای ناخوشایند یا تغییر در ظاهر صورت همراه هستند. اگر حیوان هنگام جویدن غذا، عطسه یا تنفس دچار مشکل می‌شود، احتمال وجود تومورهای دهانی یا فک نیز مطرح می‌شود.

در چنین مواردی دامپزشک از آزمایش‌هایی مانند نمونه‌برداری بافتی، آندوسکوپی یا سی‌تی اسکن استفاده می‌کند تا منشأ دقیق ترشح یا خونریزی مشخص شود.

نکته مهم:
هرگونه زخم یا ترشحی که بیش از ۱۰ روز بهبود نیابد باید فوراً مورد بررسی قرار گیرد، به‌ویژه در حیوانات بالای ۷ سال. چون بسیاری از سرطان‌های حیوانی در سنین بالا بروز می‌کنند.

در بخش مشاوره دامپزشکی پتورا می‌توانید با دامپزشکان متخصص در زمینه بیماری‌های داخلی حیوانات در تماس باشید تا قبل از پیشرفت بیماری، درمان مناسب آغاز شود.

مراجعه فوری به دامپزشک

در صورت مشاهده هر یک از علائم فوق، اقدام سریع بسیار اهمیت دارد. هرچقدر سلول‌های سرطانی زودتر شناسایی شوند، پیش‌آگهی درمان بهتر خواهد بود. در بسیاری از موارد، با تشخیص زودهنگام و شروع درمان‌های ترکیبی شامل جراحی، شیمی‌درمانی یا رژیم دارویی کنترل‌شده، حیوان می‌تواند سال‌ها زندگی سالم و باکیفیتی داشته باشد.

مراحل مراجعه و تشخیص در کلینیک‌های دامپزشکی:

1. معاینه فیزیکی دقیق برای بررسی توده‌ها، غدد و وضعیت پوست
2. آزمایش‌های خون و ادرار جهت بررسی وضعیت عمومی بدن
3. تصویربرداری داخلی (رادیوگرافی، سونوگرافی یا MRI) برای مشاهده تومورها
4. نمونه‌برداری از بافت‌های مشکوک برای تشخیص قطعی نوع سرطان

در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر درباره مراحل درمان، بخش مراقبت‌های بعد از تشخیص سرطان در حیوانات خانگی در وب‌سایت پتورا می‌تواند منبع مفیدی باشد.

پیشگیری از سرطان در حیوانات خانگی

هرچند نمی‌توان به‌طور کامل از بروز سرطان جلوگیری کرد، اما رعایت چند اصل ساده می‌تواند خطر آن را تا حد زیادی کاهش دهد:

• تغذیه متعادل و طبیعی: استفاده از غذاهای باکیفیت و بدون مواد افزودنی شیمیایی.
• کنترل وزن: چاقی یکی از عوامل خطر ابتلا به انواع سرطان است.
• معاینات منظم دامپزشکی: حداقل هر شش ماه یک‌بار، حتی در صورت سلامت ظاهری.
• واکسن و پیشگیری از انگل‌ها: حفظ سیستم ایمنی سالم برای مقابله با سلول‌های غیرطبیعی.
• کاهش تماس با آفت‌کش‌ها و دود سیگار: مواد شیمیایی محیطی می‌توانند موجب جهش سلولی شوند.

پتورا توصیه می‌کند برای نگهداری سالم‌تر از حیوانات خانگی خود، از برنامه مراقبت دوره‌ای پتورا استفاده کنید که شامل چکاپ، واکسیناسیون و پیگیری سلامت از راه دور است.

چگونه پتورا به شما در تشخیص و پیشگیری از سرطان حیوان خانگی کمک می‌کند؟

سرطان در حیوانات خانگی بیماری‌ای ترسناک اما قابل کنترل است. آگاهی از علائم هشداردهنده، مانند توده‌ها، زخم‌های ماندگار، کاهش اشتها، تغییر در رفتار یا ترشحات غیرطبیعی، نقش مهمی در تشخیص زودهنگام دارد. هرچه صاحب حیوان آگاه‌تر باشد، شانس حیوان برای بهبودی بیشتر می‌شود.

برای دریافت مشاوره و راهنمایی تخصصی درباره بررسی علائم سرطان در حیوانات، به صفحه وبلاگ پتورا مراجعه کنید یا از طریق مشاوره دامپزشکی آنلاین پتورا با پزشکان متخصص ارتباط بگیرید.

• مشاوره آنلاین دامپزشکی (صفحه اصلی پتورا)
• ارائه راهنمایی در تشخیص زودهنگام علائم سرطان (مقالات مرتبط)
• معرفی روش‌های مراقبت و پیشگیری در منزل

به صاحبان حیوانات خانگی کمک می‌کند تا سلامت دوست پشمالوی خود را به بهترین شکل حفظ کنند. همچنین لینک‌دهی به مقالات مرتبط، مثل:

• علت چاقی حیوانات خانگی، بررسی دقیق با پتورا
• صداهای غیرعادی معده در سگ‌ها

سؤالات متداول درباره سرطان در حیوانات خانگی

۱. آیا سرطان در حیوانات خانگی قابل درمان است؟

بله، در بسیاری از موارد قابل درمان یا کنترل است. بسته به نوع سرطان، سن حیوان و مرحله بیماری، دامپزشک می‌تواند از روش‌هایی مانند جراحی، شیمی‌درمانی، پرتودرمانی یا داروهای هدفمند استفاده کند. تشخیص زودهنگام نقش تعیین‌کننده‌ای در موفقیت درمان دارد.

۲. چگونه می‌توان سرطان را در مراحل اولیه در حیوانات تشخیص داد؟

با مشاهده‌ی دقیق تغییرات رفتاری، ظاهری و فیزیکی مانند توده‌ها، بی‌حالی، کاهش اشتها یا خونریزی غیرطبیعی. همچنین انجام چکاپ دوره‌ای و آزمایش خون سالیانه توسط دامپزشک کمک می‌کند بیماری‌ها پیش از بروز علائم شدید شناسایی شوند.

۳. آیا توده‌های بدن حیوان همیشه نشانه سرطان هستند؟

خیر. بسیاری از توده‌ها ممکن است لیپوم (توده چربی بی‌خطر) باشند. اما از آنجا که ظاهر توده‌های خوش‌خیم و بدخیم می‌تواند مشابه باشد، لازم است هر نوع برآمدگی یا برجستگی توسط دامپزشک بررسی و در صورت نیاز بیوپسی انجام شود.

۴. چه عواملی خطر بروز سرطان در حیوانات را افزایش می‌دهند؟

عوامل ژنتیکی، تغذیه نامناسب، چاقی، تماس با مواد شیمیایی، آلودگی محیطی و حتی قرار گرفتن زیاد در معرض نور خورشید در برخی نژادها از عوامل افزایش‌دهنده ریسک ابتلا هستند. حیوانات مسن نیز بیشتر در معرض سرطان قرار دارند.

۵. آیا تغذیه مناسب می‌تواند در پیشگیری از سرطان مؤثر باشد؟

بله، تغذیه یکی از کلیدی‌ترین عوامل در پیشگیری است. استفاده از غذاهای تازه، سرشار از آنتی‌اکسیدان و بدون افزودنی‌های مصنوعی به تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند. برای مطالعه بیشتر پیشنهاد می‌شود مقاله‌ی علت چاقی حیوانات خانگی، بررسی دقیق با پتورا را بخوانید.

۶. در صورت مشاهده علائم مشکوک چه کاری باید انجام دهم؟

در اولین قدم از خوددرمانی یا صبر کردن خودداری کنید. سریعاً وقت ویزیت دامپزشک رزرو کنید. در پتورا، می‌توانید از طریق مشاوره آنلاین دامپزشکی با متخصصان ارتباط بگیرید تا مسیر تشخیص و درمان سریع‌تر آغاز شود.

۷. آیا سرطان بین حیوان و انسان قابل انتقال است؟

خیر، سرطان واگیردار نیست. اما برخی ویروس‌ها یا عفونت‌هایی که در ایجاد سرطان نقش دارند ممکن است بین حیوانات منتقل شوند. رعایت بهداشت و واکسیناسیون منظم می‌تواند از بسیاری از این مشکلات پیشگیری کند.

۸. آیا حیوان مبتلا به سرطان رنج زیادی می‌کشد؟

با درمان و کنترل مناسب، درد و ناراحتی حیوان قابل مدیریت است. دامپزشکان با داروهای ضد درد، ضد التهاب و مراقبت حمایتی کیفیت زندگی حیوان را بالا می‌برند. هدف از درمان همیشه فقط افزایش طول عمر نیست، بلکه فراهم کردن زندگی راحت و بدون درد است.

جمع‌آوری شده توسط دکتر تانیا پوریان